پایش شاخص‌های حمل و نقل پایدار در جهت ارتقاء کیفیت محیط‌‌های شهری (‌نمونه موردی‌:‌محله زندهای همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

امروزه حمل و نقل شهری یکی از ارکان اصلی مبحث پایداری تلقی می­گردد. حمل و نقل در واقع موضوعی محوری در زندگی ما و نیز یکی از مشکلات جدی است که با آن رو به رو هستیم. با توجه به اینکه بافت قدیمی محلات با مشکلات متعدد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی مواجه است، بنابراین سهولت دسترسی فیزیکی و بصری، می­تواند موجب ارتقا سطح شاخص های کیفیت محیط شود. مقاله حاضر از لحاظ هدف به روش کاربردی و از حیث شیوه مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی شکل گرفته است. شیوه جمع آوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و مطالعات میدانی انجام شده است. این مقاله با هدف اصلی بررسی ضرورت پایداری حمل و نقل در محله زندهای همدان در جهت ارتقا کیفیت محیطی درصدد آن است، ضمن مطالعه ادبیات نظری، به این پرسش اساسی که پایش شاخص های حمل و نقل پایدار در محله زندها می­تواند سبب ارتقای شاخص های کیفیت محیط شهری گردد، پاسخ دهد. در ابتدا شاخص های حمل و نقل نقل پایدار و شاخص­های کیفیت محیط شهری مورد بررسی قرار گرفت و سپس با بهره گیری از چک لیست دودویی طراحی شهری میزان ارتباط شاخص­ها با یکدیگر مشخص گردید که یافته های تحقیق نشانگر آن است که شاخص­های حمل و نقل پایدار می­تواند باعث ارتقای کیفیت محیط شهری شود. در این ارزیابی به ترتیب
شاخص های کیفیت محیطی، پیاده مداری و امنیت دارای بیشترین تاثیر بوده اند.

 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Monitoring Sustainable Transportation Indices to Promote Urban Environment Quality Case Study:‌ ZANDHA NEIGHBORHOOD HAMEDAN

نویسندگان [English]

  • H. Majedi 1
  • Sh. Shadkam 2
1 Assistant Professor of Urbanism, Department of Art and Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 M.Sc. Student, Department of Art and Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Urban transportation is regarded to be the major foundation of sustainability. As a matter of fact, transportation is pivotal in our life and a great challenge we encounter with. As the old texture of neighborhood experiences different problems such as social physical and economical ones, the visual and physical access feasibility promote the level of environment quality indices. The paper at issue is applied in terms of method and analytical-descriptive. The data collection was from library documents and field studies. This paper aims to investigate the necessity of sustainability of transportation in Zandha neighborhood in Hamedan to improve environmental of quality. With the review of theoretical literature, this paper seeks to answer the question how important monitoring transportation indices can improve the urban environment quality. First, the sustainable transportation indices were extracted along with urban environment indicators. Then, using binary check list of urban design, the relationship of indices was determined. The findings show that sustainable transportation indices can increase the quality of urban environment. The environmental quality, pedestrian, orientation and security had the greatest impact, respectively.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable Transportation
  • Quality
  • Urban Environments
  • Hamedan
  -استادی جعفری، م.، حیدری می­آبادی، ح. (1390) ، "ارزیابی حمل و نقل پایدار ملی با استفاده از مدل شاخص مبنا"، یازدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک، معاونت حمل و نقل و ترافیک، تهران، ایران.
 
-  استادی جعفری، م.، رصافی، ا. (1392)، "ارزیابی سیاست های توسعه پایدار در بخش حمل و نقل شهری با استفاده از مدل­های سامانه پویایی"، نطالعه موردی: شهر مشهد،
دو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 31.
 
-         امانپور، س؛ نعمتی، م.، علیزاده، ه.، (1392)، "تحلیلی بر شاخص­های پایداری حمل و نقل شهری در ایران"، مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه­ای، سال پنجم، شماره 19.
 
-         بحرینی، س ح.، طبیبیان، م.، (1377)، "مدل ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری، محیط شناسی"، دوره 24، شماره 21.
 
-         بحرینی، س. ح .، (1377)، "فرآیند طراحی شهری"، دانشگاه تهران.
 
-         بختیاری، پ.، استادی جعفری، م.، کرمرودی، م.، حبیبیان، م. (1388)، "جایگاه انرژی­های تجدید­پذیر در نظریه حمل و نقل پایدار مسافر، فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک"، سال چهارم، شماره 12.
 
-         بوچانی، م ح.، (1383)، "نوسازی بفت کهن قزوین آزمونی برای مدیریت شهری"، مجله شهرداری­ها، سال ششم شماره 70.
 
-         تیموری، ا.، اصغری تیموری، ا.، (1394)، "ارزیابی ابعاد کالبدی – فضایی کیفیت محیط شهری در بافت میانی شهرهای میانه اندام، (مطالعه موردی : شهر زنجان)"، فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای، سال پنجم، شماره 20.
 
-         ثقفی اصل، الف.، (1387)، "اهمیت و نقش پیاده راه در شبکه حمل و نقل شهر پایدار"، جستارهای شهرسازی،
شماره 26 و 27.
 
-     جهانشاهلو، ل.، امینی، ا.، (1385)، "برنامه­ریزی شهری و نقش آن در دستیابی به حمل ونقل پایدار شهری"، هفتمین کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک ایران، تهران، سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران، معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران.
 
-     حاتمی­نژاد، ح.، اشرافی، ی.، (1388)، "دوچرخه و نقش آن در حمل و نقل پایدار شهری نمونه موردی: شهر بناب"، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره­70.
 
-     حاجی نژاد، ع؛ رفیعیان، م.، زمانی، ح.، (1390)، "بررسی و رتبه بندی عوامل موثر بر میزان رضایت­مندی شهروندان از کیفیت محیط زندگی (مطالعه موردی­: مقایسه­ی بافت قدیم و جدید شیراز)"، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 77.
 
-     خاکساری، ع.، روحانی چولایی، الف. (1393)، "پایدارسازی حمل و نقل در جهت ارتقای کیفیت محیط شهری با تاکید بر بافت­های تاریخی (مطالعه موردی: مقایسه مرکز تاریخی مشهد و فرایبورگ)"، برنامه­ریزی توسعه شهری و منطقه­ای، دوره یکم، شماره 1.
-     رفیعیان، م.، تقوایی، ع ا.، خادمی، م.، علی پور، ر.، (1391)، "بررسی تطبیقی رویکردهای سنجش کیفیت در طراحی فضاهای عمومی شهری"، انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 4.
 
-     زندی اتشبار، الف. ح.، خاکساری، ع.، (1391)، "حمل و نقل پایدار و سیاست­هایی برای رسیدن به آن با معرفی استراتژی ASI"، یازدهمین کنفرانس بین­المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک.
 
-     صفایی پور، م.، روزبه، ح.، (1392)، "هویت و توسعه پایدار محله­ای در شهر شیراز: محله فخرآباد"، جغرافیا و توسعه، شماره 31.
 
-     یزدان پناهی، م.، ملکی، ک. (1390)، "بررسی جایگاه حمل و نقل در توسعه اقتصادی پایدار شهری"، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
 
-       Lindholm, M. (2010), "A sustainable perspective on urban freight transport: Factors affecting local authorities in the planning procedures".
 
-       Mat Yazid, M. Islamic, R. Atiq, R. (2011), "The use of Non-Motorized for sustainable" transportation in Malaysia, pp.125-134.
 
-       Russo, F. Comi, A. (2012), "City characteristics and urban goods movement": A way to environmental transportation system in a sustainable city, pp.61-73.
 
-       Song, M. Yin, M. Chen, X. Zhang, L & M. (2013), "A simulation-based approach for sustainable transportation system evaluation and optimization: Theory", systematic framework and applications, pp.2274- 2286.
 
-       Haughton, Graham and Hunter, Colin (2005), "Sustainable cities, published in the Taylor & Francis e-Library".
 
-       Tudela, A. M., (1999), "Development of a multi-criteria framework to analyses inter-urban transport investments", an improved analytic hierarchy process in institute for transport studies Leeds: University of Leeds.
 
-       Kamp,I.V., Leidelmeijer, K., Marsman,G., Hollander, A.D. (2003), "Urban Environmental.
 
-       Ha, Mikyoung (1989), "The determinations of residential environmental qualities and satisfaction: toward developing residential quality indices", Ph-D-Thesis, Oklahoma State University.
 
-       Jen TU, Kung ND Ting Lin, Li (2008), "Evaluative Structure of Perceived Residential Environment Quality in high density and mixed-use Urban setting: An Exploratory study on Taipei City" Landscape and Urban Planning, N.87.
 
 
-       Lansing, J. B. and R.W. Marans (1969), "Evaluation of neighborhood. J. of the American Institute of Planners", 35.
 
-       Prefect, Michuel. And Power, Gorden (1992), "Planning for Urban Quality", London.
 
- Ge, Jian. Hokao, Kazunori (2006)," Research on residential lifestyles in Japanese cities from the viewpoints of residential preference", Residential choice and residential satisfaction. J. Landscape and Urban Planning.